Gjatë katër dekadave të fundit, rastet globale me diabet të tipit 2 janë rritur dukshëm.

Sipas OBSH-së, numri i njerëzve që kanë diabet u rrit nga 108 milionë në vitin 1980 në 422 milionë në vitin 2014, ndërsa theksohet se rritja është e dukshme në vendet me të ardhura të mesme dhe të ulta, transmeton portal arbresh.info

Megjithëse sëmundja është e zakonshme, ka ende shumë kërkime për t’u bërë për ta kuptuar plotësisht atë. Për shembull, ndërsa diabeti është i lidhur me obezitetin, studiuesit ende nuk i dinë arsyet e sakta pse obeziteti shkakton diabetin.

Në një puntim të ri të botuar në revistën Obesity Revieë, studiuesit e Concordia Kerri Delaney dhe Sylvia Santosa kanë shikuar se si indet dhjamore nga pjesë të ndryshme të trupit mund të dërgojnë në shfaqjen e diabetit tek burrat dhe gratë.

Ata shqyrtuan pothuajse 200 qindra punime shkencore në kërkim të një kuptimi më të thellë se si funksionon yndyra në nivelin e sipërfaqes dhe të indeve, dhe mekanizmat me të cilët ky ind kontribuon në shfaqjen e diabetit.

Burrat dhe gratë ruajnë yndyrën në vende të ndryshme. Diabeti, si shumë sëmundje të tjera, është i lidhur ngushtë me dhjamin e barkut. Gratë priren ta ruajnë atë yndyrë vetëm nën lëkurë. Kjo njihet si yndyra nënlëkurore. Tek meshkujt, dhjami i barkut ruhet rreth organeve. Kjo është yndyra viscerale.

Yndyra duket se shfaq veçori të ndryshme tek burrat dhe gratë. Ato rriten ndryshe, shpërndahen ndryshe dhe ndërveprojnë ndryshe me sistemin inflamator dhe imunitar.

Tek meshkujt indi dhjamor zgjerohet sepse qelizat dhjamore rriten në madhësi, ndërsa tek femrat ato shumohen në numër.

Kjo ndryshon me humbjen e estrogjenit të hormonit mbrojtës që zhduket me menopauzën dhe mund të shpjegojë pse burrat janë më të ndjeshëm ndaj diabetit më herët në jetë sesa gratë.

Duke punuar nga hipoteza se rreziku i diabetit nxitet nga zgjerimi i yndyrës viscerale tek burrat dhe i yndyrës nënlëkurore te gratë, studiuesit më pas shikuan nëpër letra për të parë se çfarë po ndodhte në mikromjediset në nivel qelizor.

Megjithëse nevoiten më shumë kërkime, pa pasur dallime të përgjithshme të vërejtura në nivelin e qelizave immune, hormoneve dhe sinjalizimit të qelizave tek burrat dhe gratë që duket se mbështesin origjinën e ndryshme të diabetit mes dy gjinive.

Delaney dhe Santosa shpresojnë se duke identifikuar se si rreziqet e diabetit janë të ndryshme tek burrat dhe gratë, qasjet klinike për trajtimin e sëmundjes mund të përcaktohen më mirë midis gjinive.

“Aktualisht, trajtimi i diabetit është i ngjashëm për burrat dhe gratë,” thotë Santosa, një profesor i asociuar në departamentin e Shëndetësisë, Kinesiologjisë dhe Fiziologjisë së Aplikuar. “Nëse do t’i kuptonim më mirë ndryshimet midis tyre, ne mund t’i konsideronim këto mekanizma në rekomandimin e trajtimeve për burrat dhe gratë bazuar në mënyrën se si funksionojnë medikamentet e diabetit.”/arbresh.info/